قوانین و مقررات حمل بار جاده ای + PDF

خدمات حمل و نقل بار در هر کشوری مانند بسیاری از صنایع و خدمات دیگر ارتقا یافته و دارای قوانین و مقررات خاصی شده است. هر یک از این قوانین براساس نوع حمل و نقل وضع شده است و پس از طی مراحل لازم تصویب و سپس به اجرا درآمده است. این قوانین بیشتر توسط دولت تعیین شده و به تصویب مجلس رسیده است اما بعضی از آن ها در صحن علنی مجلس مطرح شده و در آن جا به تصویب رسید. تمام این قوانین باید توسط رانندگان و شرکت های حمل بار رعایت شود. در ادامه قوانین حمل بار جاده ای که در در سال ۱۳۵۳ شمسی با اصلاحات جدید وضع شده را برای شما توضیح خواهیم داد،پس تا انتها با ما همراه باشید.

ضوابط حمل بار

وزارت راه و ترابری در هر شهر باید امکاناتی داشته باشد تا به وسیله آن توزین و اندازه گیری ابعاد و وزن محور وسایل نقلیه را انجام دهد. همچنین وزارت راه و ترابری باید با جلب مساعدت نیروی انتظامی از عبور و مرور وسایل نقلیه ای که بارگیری محموله آن ها بیش از حد مجاز شده، جلوگیری کند. مالکین تمام خودروهای باربری باید از تمام مقراراتی که در ادامه در مورد آن صحبت می کنیم و سایر مقررات بین المللی و مصوب را رعایت کنند.

مقررات حمل بار در جاده ها

در این قسمت قوانین حمل بار جاده ای را به صورت جداگانه همراه با تبصره برای شما توضیح خواهیم داد:

بار محوری

منظور از بار محوری فشار یا نیروی وزنی است که از سمت هر یک از محورهای وسایل نقلیه باربری بر روی جاده و یا سطح راه وارد می شود. حداکثر فشاری که از سمت هر یک از محورهای منفرد، زوج و راهنما وارد می شود، نباید از حدود زیر تجاوز کند:

• محور راهنما یا دو چرخ حداکثر ۶ تن وزن باید داشته باشد.
• محور منفرد یا چهار چرخ حداکثر ۱۳ تن وزن باید داشته باشد.
• محور زوج یا هشت چرخ حداکثر ۲۰ تن باید وزن داشته باشد.

بر اساس این مقررات اندازه لاستیک های این وسایل نقلیه نباید از ۲۰*۷۵۰ کمتر باشد. همچنین فاصله دو محور مجاور نباید کمتر از دو متر باشد. اگر هم محور باشند، به آن محور زوج و اگر فاصله محورها بیشتر از دو متر باشد، محور منفرد نامیده می شود.

وزن کامیون

در مورد وزن کامیون ها هم باید بگوییم که کامیون های دو محوره باید حداکثر ۱۹ تن و کامیون های سه محوره هم حداکثر باید ۲۶ تن وزن داشته باشند.

وزن مجاز برای وسایل نقلیه مفصل دار

وسایل نقلیه مفصل دار شامل چند نوع کامیون می شوند. اولی کامیون نیمه یدک است که شامل تریلی سه محوره ده چرخ ۲۶ تنی، تریلی چهار محوره چهارده چرخ ۳۲ تنی، تریلی پنج محوره دوازده چرخ ۳۴ تنی و تریلی پنج محوره هجده چرخ ۴۰ تنی می باشد. چنان چه مشخصاتی که در مورد این تریلی ها گفتیم، از حد معمول بیشتر باشد، میزان ظرفیت حمل بار، اضافی تلقی می شود. این موضوع حتی برای کامیون های حمل مواد شیمیایی و اشتعال زا هم صدق می کند.
مورد دوم هم کامیون های یدک دار است که شامل کامیون های زیر می باشد:

• کامیون های دو محوره ۶ چرخ با یدک های دو چرخ به اندازه ۳۰ تن
• کامیون های دو محور ۶ چرخ با یدک ده چرخ به اندازه ۳۲ تن
• کامیون های سه محور ۱۰ چرخ با یدک شش چرخ به اندازه ۳۸ تن
• کامیون های سه محور ۱۰ چرخ با یدک ده چرخ به اندازه ۴۰ تن

براین اساس حداکثر وزنی که یک کامیون و یا سایر وسایل نقلیه مفصل دار می توانند داشته باشند، نباید از حد مجاز بیشتر باشد. اگر بعضی از راه های جاده ای کشور شرایط ویژه و خاصی داشته باشد که در همین حد هم نباید وسایل نقلیه از آن عبور کنند و یا بعضی از راه ها که تحمل فشار بیشتری دارند، در هر صورت سازمان راهداری و حمل و نقل جاده ای آن منطقه وظیفه دارد آن را اعلام کند.

ارتفاع بار و وسایل نقلیه

منظور از ارتفاع بار وسایل نقلیه، فاصله عمودی بار نسبت به سطح افقی از سطح جاده تا بالاترین قسمتی است که بار قرار می گیرد. ارتفاع وسایل نقلیه همراه با بار را نمی توان به راحتی اندازه گرفت. به همین دلیل ممکن است خیلی مورد توجه رانندگان قرار نگیرد. اما متعاقبا چنین کاری باعث می شود تا خطرات پیش بینی نشده ای برای وسایل نقلیه به وجود بیاید. اولین موضوعی هم که در ارتفاع بار اهمیت دارد این است که ممکن است بالاترین قسمت های وسیله نقلیه با تونل، پل عابر پیاده، تابلوهای دروازه ای و غیره برخورد کند.

حداکثر ارتفاع مجاز برای وسایل نقلیه با بار حداکثر ۴.۵ متر است البته این مقدار ممکن است در برخی از شهرها و تونل ها مانند جاده چالوس کاهش یابد و به ۳.۸ متر برسد. اما در کل ابعاد وسیله نقلیه به همراه بار باید حداکثر ۲.۶۰ متر عرض داشته باشد. حداکثر طولی هم که برای کامیون های مختلف در نظر گرفته می شود به شرح زیر است:

• کامیون های دو محوره با بار ۱۰ متر
• کامیون های سه محوره با بار ۱۲ متر
• تریلی با بار ۱۶ متر
• کامیون با یدک ۱۸ متر و ۳۵ سانتی متر

موارد ذکر شده تنها بخشی از قوانین حمل بار جاده ای بود و تنها به موارد ذکر شده خلاصه نمی شود. این قوانین تمام موارد را شامل می شود، از قوانین حمل بار مواد شیمیایی و اشتعال زا گرفته تا قوانین ممنوعیت عبور خودرو های حمل بار از برخی جاده ها. بنابراین برای اطلاع از این قوانین می توانید به کتاب مقررات حمل و نقل جاده ای مراجعه کنید. برای مشاهده و دانلود PDF کتاب مقررات حمل و نقل جاده ای کلیک کنید.